Literatur idazlanak
JAKIN aldizkari eta lan-taldearen zuzendari berria Joseba Intxausti dugu. Orain zazpi-zortzi urte, bere zuzendaritzapean hasi zuen errebistak etapa berri bat, inprimategian argitaratuaz. Joan Mari Torrealdai herbestera joan zaigunean, berriz ere lehengo eskuetara itzuli da JAKIN.
"Txikitan Seguran jaio nintzen", esan dit Josebak. Ez da guti. Dirudienez, geroztik bestetan ere jaioa da. 1955-ean egin zen fraide Zarautz-en. Geroxeago Herriberri eta Arantzazu-n bizi izango da. Apaiztu zenetik, Gernika eta Barcelona datoz. Hango arbolapean bi urte egingo ditu, gaztelera, gerkera eta euskera irakatsiaz. 1962-1964 urteak dira.
Harrez gero, Unibersidade ikasketak. Catalunya-n izango du bere jaiotzarik printzipalenetakoa. Modernu eta Egungo Haroaren Historia ikasiko du; 1969-an Lizentziatu da. 1969-1970-etako ikastaroan irakasle izan da Unibersidade berean, eta aurtengoan, berriz, XVI mendeari buruz ikas-mintegi bat zuzendu du Arantzazu-n.
Hazaroaz gero JAKIN argitalpenen (aldizkari eta liburu) zuzendari dugu. [I]
-Goazen zuzenean arira: zeren zuzendari zara zu: Jakin hil zen eta hildakoek dakidanez, ez dute zuzendari beharrik.
-JAKIN ez da inoiz aldizkari bakarrik izan. Batez ere gazte batzuen ASMOA izan da. Legez ez dugu orain errebistarik; baina lehen bezain hirmo ditugu gure asmoak: Euskal Herriak gaurko kultura euskeraz behar du, bere herritasunean iraun nahi badu. Orain hamabost urte hasitako taldeak ez du lanerako kemenik galdu, eta azken urteotan hazi egin da. Zuzendariaren lehenen betebeharra indar horiek lanean zuzentzea da, ondoren -ahal den neurrian- argitara eman ditzan.
-Ez duzue, beraz, aldizkaririk? Debekatua izan al da?
-Ez, ez dugu errebistarik; baina ez da debekatua izan. 1966-an Prentsa eta Inprimategietarako Lege berria eman zen; Lege honek urtebeteren buruan Rejistro batean izena ematera behartzen gintuen: zoritxarrez, ez genuen kondizio hori betetzerik izan.
-Nola irtengo zerate, beraz, plazara?
-Orain estudio monografikoak atera ohi ditugu, hau da, gai aukeratu bati buruz puntu hautatuen jakitun direnek osotzen dituzte liburugaiak. Lehen errebista egiten zutenek orain liburuak egiten dituzte. Zuzendariaren lana, lankideok bultzatzea da.
-Eta zein gai erabili duzue azken urte honetako aldizkari-ordeko liburuetan?
-Gai oso desberdinak aztertu ohi ditugu: Gure muga bakarra geure gaitasuna eta gaiaren beraren interesa dira. Ale batean Ifar Euskal Herria aztertu da, Marcuse-ren pentsamentua bestetan, Salbatore Mitxelena-ren poesia, etab. Aurtengo zenbakietan, berriz, aukera samartuak ditugu gaiak: berehala dator "Rikardo Arregi" izenekoa, gero besteak kooperatiba-arazoak, ikastola-arazoak eta fedea ta kultura istudiatuko dituzte.
-Nola egiten duzue lan hori, ordea?
-Esan dudanez, zuzendariak bilatu behar ditu lankideak. Aurretik, jakinlari taldekoek hautatu behar dituzte gaiak et ondoren zuzendariak zenbait lankidekin, gai horiek aztertu eta behar diren idazleak bilatzen ditu. Gai bakoitzari, jakina, idazle ahalik jakitunenak ematen zaizkio.
Jakin liburu sorta
-Baina, entzun dudanez, ba duzue -aldizkariordeko horiezaz aparte- beste asmorik ere: liburu sortaren bat sortuko ote duzuen entzun da. Zerbait argituko ote zenuke hau?
-Bai, liburu sorta sortzera goaz. JAKINek betidanik, aurreko aldian zuzendari izan nintzanetik gutienez, izan du gogo hori, eta zerbait egin ere bai. Oraingo hau ez da, ba, proiekto berria, zahar-berritua baizik. Gogoratuko dituzu, izan ere, "Filosofiaren kondaira" hura eta "Europa", esate baterako. Hala ere, oraindik hasita gehiago planifikatu nahi genuke argitalpen lan hau.
-Eta nola egin nahi litzake hori guzia?
-Lankideak bilatu behar dira honetarako ere, bilatu eta -beharbada gehiago- elkartu. Lankide hauei gai konkretoak eskainiko dizkiegu, gure liburu sortaren plan osoari begira. Bi aldeei begira planifikatu beharko da: lehenik, gaur beharrekoen dugunari; gero, daukagun prestamenari. Biok, komeni litzakeen erara elkarlotzen baditugu, zerbait onik egin genezakeela uste dut.
-Eta non daude oraingoz zuen ekintza eta lana?
-Dagoeneko, ba dugu, lanerako prest dagoen zenbait. Hogei bat lankide ba dugu zain. Horietatik batzuek ekinean: batek, HOLANDAKO IKASBIDE delakoa euskeratzen du; sei-zazpi EUSKAL HERRIAREN HISTORIArekin ari zaizkitu (hiru tomo izango ditu eta euskeraz). HISTORIA hau "Etor"-ekin argitaratuko dugu. Hauek izango dira, hemendik aste gutira kalera aterako ditugunak. Hamar bat liburu jadanik inprimategirako bidean. Baina oraindik ez dugu nahi genukeen hainbat planeatu.
-Hori dena burutzeko beste zerbait ere beharko duzue, dirua. Zuen ekonomia nola eramango duzue?
-Horretarako bestek eranzun beharko digute. Nere nagusiek libre utzi naute honetan lan egin dezadan; nere denbora, horretarako eskaintzen dute. Eta ez da nere lan-orduena bakarrik: lankide-sail bat sor liteke, tarteka-marteka bederen, beren denbora eta gogoa euskal kultura egin dezaten emateko. Bi hilabete hauetan ikusi dudanez, gizon horiek ez zaizkigu falta; bainan egiten dutena argitaratua ikusi nahi lukete. Beraz, argitalpen horiek kalera irten daitezen, irakurleak beharko ditugu. Euskal jendeak, euskaldun bakoitzak, etxeko ateak idekitzen [sic] ez badizkie, liburu hauek ez dira jaio ere egingo. Eta berriz ere, gaurko kulturarik gabe izango gera. Gaur bertatik, nik euskaldunei eskaini dezaiekedana hori da: langileak eta liburugaiak, kulturazko tresna berriak. Behar den neurrian, erosle izan daitezkeenek baietza ematen badute, euskal liburutegi on bat agintzen diegu guk.
-Beste zerbait konkretu eta zehatzik esan nahi al duzu?
-Bakoitzak erantzun dezala. Lanean hasteko, aurten BI MILLA SUSKRITORE, harpidedun, behar ditugu JAKIN LIBURU SORTArako. Horretarako, oraindixe has daitezke Arantzazu-ra eskabidea egiten; baina batez ere zehaztasun guziekin deia egiten zaienean, lehenbaitlehen erantzun dezala euskaldun bakoitzak. Gure lema zera izan liteke: "Zeu zara Euskal Herria! Egin zeuk denon sorterria: egin gurekin JAKINtza berria". JAKIN da gure izena eta asmoa, Arantzazu-n dadukagu gure lantetxe nagusia eta Euskal Herriari bere liburuak egin nahi dizkiogu. Hori da bakarrik.
-Eta ez da guti. Zuen gogoaren pareko laguntza izan dezazuela guziongandik.
