Bitoriano Gandiaga

Idazlanaren fitxa eta oharrak

Hasiera: Zu etzara zeu, Baińa zu

Amaiera: arri otzezko tristura!

Iturri nagusia: ELR-1, 141-142 or. (ELR-2, 107. zenb., 163. or.)

Beste iturria(k): ELRG, 6:1 + ELRP, 80-81 (Gaztelania)

Idazte-urtea: 1960-1961-it (ELRZ)

Argitarapen-urtea: 1962 (Elorri)

Gaia 1: Andre Maria

Gaia 2: Otoitza

Azpi-gaia: Arantzazu: Andre Maria

Dokumentu mota: Esk + Dakt

Poesia / Prosa: Poesia

Itzulpen-hizkuntza: Gaztelania

Itzultzailea: Pedro de Anasagasti

Testu-oharrak:
ELR eta ELRG-ko testuak berdinak dira, azken bi lerroak eta beste aldaera txikiren bat kenduta, kortxeteen artean adierazita dagoena.
(1) Azken bi lerroak honetara daude ELRG-n: "Zu etzara zeu. Geure lurreko / arrizko iretargi zara.

Iruzkina:
“Orduan Amabirjina trapu artean jantzita zegoen, burua bakarrik agerian eta koroetzar zilarrezko batekin hura ere. Asko goresten zen argi eta zilar artean eta mantu handi eta perlaz jantzitakoen barruan ikusten genuen Arantzazuko Andre Mariaren irudia. Batzuk zerbait bizia edo zeruzkoa edo ikusi bide zuten, beren hitzen bidez adierazten zutenez. Nik ostegunetan –bazterren garbiketa egin behar genuen egunetan– Amabirjinaren kamarinera osteratxoa egiten nuen, ahalik eta gertuenetik ikusteko. Hainbeste zapi artean ageri zen apurra, amaren eta semearen musu eta eskutxoak ziren, eta politak ziren arren, nik harrizko ikusten nituen eta hala kantatu, norbaitzuen aprobazio handiagorik gabe, jakina, Andre Mari hura harrizko zela behin eta berriz errepikatuz: "Emen..., Ama Birjinaren oin arrizkoetan" (137. orrialdean); "Arriz egindako Andra Mari zaarra" (138. or.); "...Zure arri landu lakarrari" (143. or.); "Arrizkoa zara, irribarrezko arri triste eta otzezkoa" (162. or.); "...farre dagizun arri otzezko tristura" (162. or.). Gaur gezurra badirudi ere, batzuentzat eskandalosoa zen hori orduan. Nolanahi ere, nahikoa berria”. (Gandiaga, B.: “Izendatu didazuen gaia” hitzaldia, in: Hegats 4 (1991) 210. or.).

Edizio kritikoa: Paulo Agirrebaltzategi
Gipuzkoa.net-aren logoa