Bitoriano Gandiaga

Idazlanaren fitxa eta oharrak

Hasiera: Elorri, / zugaitz da ta sasi.

Amaiera: barrion irrintzi.

Titulua/Ezkaintza: Arantzazuko torrea [Arantzazu]

Iturri nagusia: ELR-1, 55-57 or. (ELR-2, 32. zenb. , 63-64. or.)

Beste iturria(k): ELRL, 141-142 + ARAN, (1986, apirila) 1a + AJGL, 49 + AJGS + + ELRP, 26. or. (gaztelania) + AE1P, B, 12

Idazte-urtea: 1951-1955-it (ELRL)

Argitarapen-urtea: 1962 (Elorri)

Gaia 1: Arantzazu

Azpi-gaia: Arantzazu: Santutegia

Dokumentu mota: Lib + Dakt + Inpr + Esk (gaztelaniazkoa)

Poesia / Prosa: Poesia

Itzulpen-hizkuntza: Gaztelania

Itzultzailea: Pedro de Anasagasti + Bitoriano Gandiaga (Lehen bi ahapaldiak)

Errezitazioa: Bitoriano Gandiaga (AE1P)

Hiztegia:
* ugarri (uharri) = uhaitza, uretako haitza (ik. ELR-2, 270. or.).
* zantzo = irrintzia, lekaioa, oihua (ik. ELR-2, 270. or.) * arrrandi = handitasun
* iraurri ≠ zemenduta (ELR-2, 267. or. ).
* abant eta abantlari = arraun eta arraunlari

Testu-oharrak:
ELR-n hainbat aldaketa dago ELRL-ko bertsioarekiko; baina olerki berbera da zalantzarik gabe. Besteak beste, hasiera eta bukaera berdinak dira. ELR-koaren azpian jaso dugu ELRL-koa osorik. Kortxeteen artekoak jatorrizko makinazko testuarenak dira, gero eskuzko aldaerez trukatuak.
ARAN aldizkariak ELR-tik hartu zuen, baina lehen hiru ahapaldiak bakarrik. "Arantzazuko torrea" titulu pean argitaratu zuen ELR-ko beste bi poemekin batera —horiek ere partez—, eta "Maria, torre de David" tituluko artikuluari erantsita edo.
AJGL liburuak —eta horren jatorrizko eskuzkoak, AJGS-k— lehen zazpi lerroak bakarrik jaso zituen, gaztelaniazko itzulpen eta guzti; euskarazkoan, euskalkia errespetatuz, grafia euskara batura ekarri zuen.
(1) Gaztelaniazko itzulpenari begiratuz &mdash";(máquina de navegantes, bagaje de los servidores de Dios)"—, badirudi hemen koma jarri beharko lukeela (tresna,), eta ez marratxoa (tresna-); baina Elorri liburuaren bi edizioetan marra dago idatzita.
(2) Azken hamasei lerrook ahapaldi bakarrean-edo daude ELRL-n.

Ingurune-oharrak:
Julen Urkizak bere EBOB obran "Arantzazuko torrea" titulu pean jaso zuen olerki honen erreferentzia eta beste birena ere; baina titulu hori Arantzazu aldizkariak asmatua da.

Ik. Olerkiaren konposizio grafikoa .pdf formatuan

Edizio kritikoa: Paulo Agirrebaltzategi
Gipuzkoa.net-aren logoa