Idazlanaren fitxa eta oharrak
Hasiera: Kantuak airean.
Amaiera: gelditu naiean.
Iturri nagusia: ELR-1, 83-84 or. (ELR-2, 53. zenb., 94. or.)
Beste iturria(k): ELRL, 98 + ELRP, 44. or. (gaztelania) + BAG, 21 (gaztelania) AE1P, A, 8)
Idazte-urtea: 1951-1955-it (ELRL)
Argitarapen-urtea: 1962 (Elorri)
Gaia 1: Euskara
Gaia 2: EHerria
Azpi-gaia: Euskara: Kultura
Dokumentu mota: Lib + Dakt + Kasetea
Poesia / Prosa: Poesia
Itzulpen-hizkuntza: Gaztelania
Itzultzailea: Pedro de Anasagasti
Errezitazioa: Bitoriano Gandiaga (AE1P)
Testu-oharrak:
ELR-ko testua askotxo aldatuta dator ELRL-koarekiko. Horregatik, lehenengokoaren ondoren eman dugu osorik, bigarreneko testua ere.
BAG-k ELRP-ko gaztelaniazko itzulpena kopiatu zuen, besterik gabe.
Euskararen gaia poema honetan bakarrik ageri da ELR-n, eta zeharka bezala; ELRL-n beste hiru bat olerki badaude euskararen inguruan. Gerora landu zuen bereziki gai hori Gandiagak bere olerkigintzan, HGB-tik hasita, batez ere.
Ingurune-oharrak:
[I] Aitzaba: Arantzazuko Santutegiaren aurrean, arroaren beste aldera dauden bi tontorretako bat, iparralderago dagoena; beste tontorra Uztao (edo Bellostegi) da. Bietan zegoen garai hartan gurutze bana.
Iruzkina:
"Badira gehiago ere neure erara eginak, adibidez: "Ementxe dago arkaitza" (27. orrialdekoa); "Berbak begipuntetan" (33. or.); "Usain erle" (37. or.); "Bazoaz eta bazatoz" (40. or.); "Neguan besarkatu" (41. or.); "Zarpil" (47. or.); "Xirimiri txanka meia" (69. or.); "Kantuak airean" (94. or.); Poematxuok ba-doaz" (95. or.); "Urrundik naiatortsu" (120. or.); "Egon. Geldi t’edegi egon" (169. or.); "Lur busti au pozik (179. or.); "Banitzan elorri" (184. or.); "Lurrezkoak gara" (185. or.); "Ardien ule-malutak (188. or.); “Koruko gerizpe" (206. or.); "Egutera, keiari" (220. or.); "Landa orlegian" (236. or.); "Gurari itxasoko" (260. or.); "Begian jaio zan" (263. or.); eta beste asko."
(Gandiaga, B.: “Izendatu didazuen gaia” hitzaldia, in: Hegats 4 (1991) 211. or.).
