Idazlanaren fitxa eta oharrak
Hasiera: Bai: ikusten dut. Ala itxu nagoela uste al duzu
Amaiera: ontzikada ugariak eskeintzeko.
Iturri nagusia: HGBN, 142-147
Beste iturria(k): HGBA, 214-224 + HGBS, 171-178 + HGB3E, 34-37. or. + AOB: 4
Idazte-urtea: ~1969
Gaia 1: Euskara
Gaia 2: EHerria
Azpi-gaia: EHerria: Profeta
Dokumentu mota: Dakt
Poesia / Prosa: Poesia
Itzulpen-hizkuntza: Gaztelania (partez)
Itzultzailea: Bitoriano Gandiaga
Hiztegia:
* arramar = tumulto, motín, disturbio (P. Mujika).
* desera = "eratu" hitzetik aterea? deseratu, era edo modua galdu (iturri guztietan berdin dago hitz hori).
Testu-oharrak:
Lau kopiatan iritsi zaitu olerki luze hau, lauak makinaz. 1. Aurrena, folio tamainako paperean dagoena da (AOB-koa); 2. HGBN-koa: aurrekoaren kopia berria da (bertako okerrak eta guzti: "atzerapen etzeratua"), baina gainetik eskuz egindako "zuzenketa" ortografikoren batzuk ditu; 3. HGBS-koa: Aurrekoan eskuz egindako zuzenketak sartuta daude (hontan - honetan, bialduko - bidalduko, honetsi - onetsi, profeta hoiek - profetok, orhoimenez - oroimenez, honespena - onespena, atzherrietako - atzerrietako, orhoitarazle - oroitarazle, esnatu - iratzartu, pake-gizon - bake-gizon, ez al dugu - ez ahal dugu, bai da - bait da). 4. HGBA-koa: hirugarrena bezalako kopia da, baina lau aldaketa behintzat badaude, euskara batuaren ortografiaren aldera-edo eginak, eta aurreko hiruretan bestela daudenak: "nagoala - nagoela" (lehen lerroan), "nagoana - nagoena" (bigarren lerroan), "horain - orain" eta "perxentak - pertxentak" (lehen zatiaren azken aldera).
Zazpigarren ataleko laugarren lerroan badago aldaera nabarmenagoa: "Harri hau bere berean kulturarentzat garrantziduna delako?" (AOB)... "kulturarentzat" hitza galdu egin da HGBN kopian, eta "garrantziduna" eskuz ezabatuta dago eta, horren ordez, "Herri bat" idatzita. Forma hau pasa zen gero HGBS-ra eta HGBA-ra.
Bada bosgarren kopiarik ere, HGB3E-koa; baina AOB-ko testuaren fotokopia hutsa da; eta gainera orrialde bakoitzean azpiko lerroak janda dauzka.
Gaztelaniazko itzulpena partez bakarrik iritsi zaigu, agian dena itzuli gabe geratu zelako.
Hemen HGBN-ko testua jaso dugu, bertan eskuz egindako aldaketa eta guzti. Eta AOB-ko testuko aldaera nagusiak kortxeteen artean adierazi ditugu.
(1) Azken lerro hau luzeagoa da AOB-n: "eta zenbat mesede dagizutedan ohartuz zuen jokabide bidegabekoa [sic]".
(2) AOB-ko "espekulatzen" hitzaren ordez "kotizatzen" jarri zuen, HGBN testuan; horrela dago beste bertsioetan ere.
(3) Lerro hau AOB-ko testuan ez dago, baina bai beste guztietan.
(4) Bigarren kortxeteko hau AOB-ko forma da
Ingurune-oharrak:
Poema hau hainbeste kopiatan egoteak zera adierazten du: autoreak berak garrantzia ematen ziola; "Txakolinaren ospakuntza" eta "Hiru gizonak bakarka" kenduta, berak idatzitako luzeena da lerrotan; eta testuari dagokionez, denetan luzeena. Hala ere, ez zuen inoiz argitaratu. Agian gehiago landu beharrekotzat jotzen zuen; edo agian ez zuen hori argitaratzeko lekurik aurkitu. Euskalminez (2005) liburuan dago azkenik argitaratuta, ortografiaren aldetik eta batzuetan morfologiaren aldetik euskara batura egokituta.
