Bitoriano Gandiaga

Idazlanaren fitxa eta oharrak

Hasiera: Baiña, Andranea, elorrian zu,

Amaiera: kurtze latz baten langetan.

Iturri nagusia: ELR-1, 142-143 or. (ELR-2, 108. zenb., 164. or.)

Beste iturria(k): ELRL, 27-28 + ELRG, 16:2 + ELRP, 81. or. (gaztelania) + LXK

Idazte-urtea: 1951-1955-it (ELRL)

Argitarapen-urtea: 1962 (Elorri)

Gaia 1: Arantzazu

Gaia 2: Arantzazu: Andre Maria

Dokumentu mota: Esk + Dakt

Poesia / Prosa: Poesia

Itzulpen-hizkuntza: Gaztelania

Itzultzailea: Pedro de Anasagasti

Hiztegia:
* "etoi = azpisugea, traidorea" (ELR-2, 267. or.); pérfido, traidor (Plácido Múgica).
* lera = joera? (ELRP-k "desenfreno" itzultzen du "nasai-lera".

Testu-oharrak:
Olerki hau "Ames bat itxartu da nire begiotan" olerkiaren azken ataltzat dator ELRG-n. Baina hor bakarrik dator horrela. ELR-n eta ELRL-n, berriz, aparteko olerkitzat. Izatez, haren jarraipena dela dirudi. Hala ere, aparteko erregistroa eman diogu, beste iturri horiek kontuan izanik. ELR-ko testua eta ELRG-koa bat datoz ia erabat; azken honek besteetan eskuz egindako zuzenketak ere jaso baititu, bat izan ezik, ondoren adierazten dugunez.
ELRL-ko makinazko testuko aldaerak kortxeteen artean jaso ditugu. Hor eskuz egindako aldaketak jasota daude beste iturrietan oro har.
(1) ELRG-k "ersi" dakar "eratsi" ordez, baina kopiaketa-okerra dela dirudi.
(2) Makinazko jatorrizko lerroa: "Pixua noruntz, gu aruntz goaz" honetara aldatu zuen Gandiagak eskuz: "Pixua noruntz, geu bere aruntz"; baina aldaketa hau ez zen ELRG-ra eta ELR-ra pasa.
(3) ELR-ren bi edizioetan "Nasai-lerea" dago idatzita; ELRG-n, berriz, "nasai-legea". Itxuraz azken forma hurbilagokoa da; baina besteak ere badu zentzurik, eta hobestekoa da seguruenik, Elorri liburuaren bi edizioetako forma kontuan izanik. Izatez, ELRP-k "desenfreno" itzultzen du; beraz, "lerea (lera)" hitzetik hurbilago. .

Ingurune-oharrak:
[I] Arantzazuko legendako "Arantzan zu?" galderaren, Errodrigo Baltzategikok Andre Mariari egin omen zionekoaren, oihartzuna dirudi olerkiaren hasiera honek.

Edizio kritikoa: Paulo Agirrebaltzategi
Gipuzkoa.net-aren logoa